به نقل از «مهر»

پژوهشی گسترده درباره هراتِ دوره صفویه

تاریخ انتشار: ۲۵ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۲۰۷۰۰۵

به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «هرات در دوره صفویان» پایان‌نامه دکتری جلال‌الدین صدیقی است که توسط مؤسسه پژوهشی بایسنغر در هرات فرصت نشر پیدا کرد.

جلال الدین صدیقی (۱۳۱۹ – ۱۳۷۵ ش.) فرزند محمدکریم خان صدیق در سال ۱۳۱۹ خورشیدی در شهر هرات چشم به جهان گشود. تعلیمات ابتدایی و ثانوی را در دبیرستان سلطان غیاث الدین غوری در زادگاهش فراگرفت و در سال ۱۳۴۱ خورشیدی در رشته ژورنالیسم دانشکده ادبیات دانشگاه کابل راه یافت و بعد از چهار سال دوره کارشناسی را به اتمام رسانید.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

او بعد از فراغت به عنوان مدرس در گروه تاریخ دانشکده علوم اجتماعی مشغول به کار شد. در سال ۱۳۴۶ به هند سفر کرد و دو سال بعد از دانشکده علوم انسانی و بازرگانی دانشگاه عثمانیه این کشور از رشته روزنامه‌نگاری با تخصص رادیو کارشناسی ارشد خود را به دست آورد.

جهت اخذ کارشناسی ارشد / ماستری دوم خود در اسفند / حوت ۱۳۴۸ عازم ایران شد و در آذر / عقرب سال ۱۳۵۲ خورشیدی از پایان‌نامه‌اش با عنوان «مسئله هرات در زمان سلطنت محمدشاه و ناصرالدین شاه قاجار» دفاع و به کشور برگشته و تدریس را در دانشگاه کابل ادامه داد. در سنبله / شهریور ۱۳۵۳ بار دیگر جهت تحصیل در دوره دکترا عازم تهران شد و در سال ۱۳۵۷ از پایان‌نامه دکتری خود با عنوان «هرات در دوره صفویان» در دانشگاه تهران با موفقیت دفاع کرد. بعد از بازگشت دوباره به تدریس مشغول شد و در کنار تدریس از سال ۱۳۶۲ تا ۱۳۶۴ رئیس کتابخانه مرکزی دانشگاه کابل و از سال ۱۳۶۵ تا ۱۳۶۸ رئیس شعبه تاریخ معاصر افغانستان در دانشکده علوم اجتماعی این دانشگاه بود.

جلال الدین صدیقی تاریخ‌پژوه، مترجم و هرات‌شناس برجسته‌ای است که در حیات علمی خود بیشتر کوشیده‌است آثار پژوهشگران و نویسندگان روس، تاجیک و غربی را در حوزه‌های تاریخ، قوم‌شناسی، ادبیات و … به فارسی برگردان کند. پژوهش‌های صدیقی بیشتر به صورت درس‌نامه‌های دانشگاهی و مقالات ارائه شد و کوتاهی عمر برای ایشان مجال نداد تا یادداشت‌ها و تحقیقات پراکنده و رساله‌های فوق لیسانس و دکترای خود و هم‌چنین رساله‌های ترفیعات علمی خود در گروه تاریخ دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه کابل را با بازبینی‌ها و کم‌وزیادت‌ها منتشر کند.

«هرات در دوره صفویان» در دوازده فصل تدوین یافته است. از وجه تسمیه هرات شروع تا معادن و کشاورزی هرات، حکومت‌های حاکمان تیموری و صفویه در هرات، تعارض ازبکان و صفویان در هرات، چگونگی به‌قدرت‌رسیدن ابدالیان در هرات، حوزه اداری هرات، مکتب هنری هرات در ممالک دیگر، درآمد و عوائد هرات از اهم مسائلی است که در این اثر به آنها پرداخته شده‌است. این اثر تا اکنون یگانه اثری است که به تحقیق گسترده درباره هرات دوره صفوی پرداخته است. اهمیت این دوره در آبستن حوادثی است که بعدها زمینه‌ساز تغییراتی بزرگ در مسائل اجتماعی، قومی و مذهبی در این شهر شد که تا امروز هم متأسفانه گریبانگیر این شهر است. نویسنده در این اثر از منابع بسیاری سود جسته که نکته‌ای‌ست درخور، اما با آن هم برخی کمبودی‌ها در این پژوهش به چشم می‌خورد. در این دوره دربارهای هنرپرور کسانی چون حسین‌خان و حسن‌خان و عباس‌قلی‌خان شاملو حائز اهمیت است که بر شأن هرات با حمایت از هنرمندان و ادبا و نویسندگان و معماران کوشیدند که این پژوهش نمی‌تواند تلاش‌های آنان را بازتاب دهد.

همانطور که اشاره شد در این کتاب درباره شهر هرات در دوره صفویان و چگونگی اوضاع تاریخی و جغرافیایی و اداری و اقتصادی و سوق الجیشی و فرهنگی آن سخن به میان آمده و در راه روشن‌کردن حوادث و علل وقوع آنها در این نواحی تلاش فراوان به کار گرفته شده است. همان‌طور که از مطالعه دقیق این اثر هویداست، هرات به نسبت دوره تیموری در این دوره سیر نزولی خود را می‌پیماید. این در حالی است که شهر هرات مقارن با صفویان بر خلاف خیلی‌جای‌ها از عظمت و تعالی فوق‌العاده‌ای برخوردار بوده‌است. مرکزیت هرات در تعاملات اقتصادی و سیاسی به عنوان پایتخت و مرکز نشر و پخش تمدن و فرهنگ اسلامی از یک سو و وجود باشندگانی فعال و زحمت‌کش و پرتوان از سویی دیگر، اوضاع را در این شهر در کمال صلح و صفا آماده ساخته بود که برای دیگر شهرهای خراسان الگو و سرمشق بود.

حملات پی هم و مستمر ازبکان شیبانی بالای صفویان در هرات، این شهر را از شکوه و جلال پیشین انداخت. روابط آن را با دیگر شهرها به کلی قطع کرد و آن پیوند و هم‌کاری که میان بزرگان و شهروندان شهرهای بزرگ و بارونق خراسان تا ناحیه ماوراءالنهر و سرزمین هند و آسیای صغیر موجود بود، از بین رفت و سقوط اقتصادی و فرهنگی و قطع هر گونه روابط اجتماعی، سیاسی و مذهبی فراهم شد. انتقال پایتخت از هرات به قزوین و سپس تبریز و اصفهان و حملات مکرّر ازبکان شیبانی، این شهر (هرات) را از چشم انداخت و در دوره‌های بعدی سقوط شهر به دست افغانان ابدالی و ناامنی‌ها و فساد و جابه‌جایی‌های قومی و … تا حد زیادی زمینه اضمحلال شهر را در عرصه‌های مختلف رقم زد. این کتاب روایتگر آغازین مراحل اضمحلال و نابودی فرهنگی هرات است و در شناخت و اطلاع از آنچه بر این جغرافیا و مردم آن رفته‌است کمک بسیاری خواهد کرد.

کد خبر 5610805

منبع: مهر

کلیدواژه: شهر هرات بایسنغر بازار نشر افغانستان معرفی کتاب کتاب و کتابخوانی معرفی کتاب کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تازه های نشر نهاد کتابخانه های عمومی کشور نقد کتاب هفته وحدت هفته ملی کودک موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران کتابخانه انتشارات سروش ترجمه هفته کودک رونمایی کتاب دانشکده علوم دانشگاه کابل

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۲۰۷۰۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

جزئیاتی از تفاهم‌نامه علمی و تحقیقاتی دانشگاه آزاد مرکزی با یک واحد صنعتی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، به‌منظور گسترش همکاری‏‌های علمی، پژوهشی، آموزشی و کاربردی با هدف بهره‌‏مندی از ظرفیت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری طرفین در حوزه‌های علم و فناوری، تفاهم‌نامه دانشگاه آزاد اسلامی استان مرکزی و شرکت لبنیات کالبر اراک در حوزه‌های علمی، تحقیقاتی، آموزشی، صنعتی، کارآفرینی و اشتغال با هدف تعامل و ارتباط مشترک بین دو سازمان، در دفتر مدیرعامل شرکت لبنیات کالبر اراک امضا شد.

سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی استان مرکزی در حاشیه این مراسم به خبرنگار آنا گفت: هدف از این تفاهم‌نامه، همکاری‌های پژوهشی، فناوری و خدمات تخصصی دانشگاه و شرکت، آموزش، مهارت‌آموزی و پرورش نیرو‌های آموزش‌دیده و ماهر در زمینه‌های تخصصی مورد نیاز طرفین و استفاده از تجهیزات آزمایشگاهی و کارگاهی است.

مرتضی قاسمی افزود: انجام امور مطالعاتی در رابطه با فرآورده‌های لبنی و صنایع وابسته، مشارکت و همکاری در توسعه و تدوین دانش فنی تولید محصولات غذایی، مشارکت و همکاری در تجاری‌سازی دستاورد‌های پژوهشی و فناورانه، مشارکت و همکاری در زمینه توسعه ارتباط صنعت و دانشگاه از طریق اجرای پروژه‌های تحقیقاتی -کاربردی موردنیاز طرفین با تأکید بر عارضه‌یابی زنجیره توسعه و تکوین محصول و شبکه‌سازی هوشمند با بهره‌گیری از امکانات طرفین و جذب سرمایه‏‌گذاران داخلی و خارجی و جلب مشارکت صنعتگران حوزه صنایع غذایی و فعالان اقتصادی جهت اجرایی کردن طرح‌‏های مشترک از موضوعات این تفاهم‌نامه است.

وی، همکاری در زمینه حمایت از دانشجویان درراستای گذراندن دوره‌های کارآموزی و کارورزی و کارآموزی طرح پویش، همکاری و تعامل در اجرای طرح پویش دانشگاه آزاد اسلامی برای تربیت نیروی ماهر و متخصص از دانشجویان و فارغ‌التحصیلان دانشگاه آزاد اسلامی استان مرکزی، تعامل طرفین به‌منظور حمایت و هدایت موثر پایان‌نامه‌های تحصیلات تکمیلی به سمت خلق پژوهش‌های کاربردی موردنیاز طرفین، مشارکت و همکاری در برگزاری دوره‌ها و کارگاه‌های آموزشی موردنیاز برای توانمندسازی مدیران و کارکنان دانشگاه و شرکت براساس ضوابط و مقررات طرفین با صدور گواهینامه‌های معتبر، مشارکت و همکاری در زمینه برگزاری بازدید‌های علمی و تور‌های تخصصی و صنعتی، بازدید از نمایشگاه‌ها، واحد‌های صنعتی و همچنین امکان بازدید مدیران و کارکنان شرکت از توانمندی‏‌های دانشگاه، همکاری دوجانبه درباره حوزه‌های تخصصی مرتبط را از مهم‌ترین موضوعات تفاهم‌نامه برشمرد.

دبیر هیئت امنای دانشگاه آزاد اسلامی استان مرکزی یادآور شد: طراحی، مشارکت و همکاری در برگزاری نمایشگاه‌‌ها، همایش‌ها، سمینار‌های داخلی و بین‌المللی و استارت‌آپ‌ها علمی مرتبط با صنایع غذایی و فرآورده‌های لبنی به صورت مشترک، دعوت استادان خبره داخلی و خارجی در حوزه‌های مختلف برای دانش‌افزایی متخصصین طرفین، مشارکت و همکاری در راه‌اندازی، تکمیل و تجهیز مراکز تحقیقاتی و پژوهشکده‌ها و سرا‌های نوآوری با انتفاع طرفین (مطابق تبصره ۲ ماده ۲)، استفاده از توان علمی اعضای هیأت علمی و متخصصان طرفین، به کارگیری امکانات تحقیقاتی و پژوهشی طرفین جهت انجام پروژه‌های پژوهشی، تدوین و انتشار کتاب و مقالات، استفاده متقابل از تجهیزات و امکانات آموزشی و پژوهشی به‌خصوص برای آموزش دانشجویان و سایر زمینه‌های همکاری مشترک در حوزه‌های آموزشی، پژوهشی ـ تحقیقاتی و کاربردی که در آینده برحسب صلاحدید امکان آن فراهم شود، از دیگر موارد توافق طرفین است.

این تفاهم‌نامه در ۱۲ ماده و در ۳۹ بند و ۷ تبصره به امضای مرتضی قاسمی دبیر هیئت امناء و سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی استان مرکزی و عباس داودآبادی مدیرعامل شرکت لبنیات کالبر اراک رسید.

انتهای پیام/